Ze zeggen wel eens ‘om te gaan hardlopen heb je alleen een paar schoenen nodig’. Inmiddels weten we allemaal dat er wel iets meer voor nodig is dan dat, maar schoenen is wel een soort van belangrijk onderdeel van de uitrusting. Tenzij je op blote voeten loopt natuurlijk. Op asfalt is dat nog wel te doen maar bij trailen zou ik me er toch niet aan wagen. Alhoewel er stammen ergens in Mexico zijn die honderden kilometers afleggen op een paar slippers, de Tarahumara, onze westerse poezelige voetjes zijn daar over het algemeen niet zo geschikt voor.
Schoenen dus. Nou kan je op je supersonische strakke asfaltspeedos best een keer een paar kilometer in de berm lopen in plaats van de weg, over een bospad, over het strand of vooruit, doe eens gek, over het ruiterpad, maar ik heb een verrassing voor je. Er bestaan speciale hardloopschoenen voor het trailen. Trailschoenen noemen we dat. Want misschien moet je even twee keer nadenken voordat je met je glimmende witte gladde Carbonplaat energie teruggevende boosters door de modder gaat banjeren. Dan zijn ze niet wit meer, en alhoewel ze best een regenbuitje kunnen hebben zijn ze niet erg geschikt voor een sloot, zal zand en viezigheid het bovenwerk geen goed doen en zullen ze het gevecht tegen doornstruiken, boomwortels en brandnetels snel verliezen. Om nog maar te zwijgen over de mate van grip als je een helling van 45 graden omhoog of omlaag moet. Ik heb nieuws voor je, die is er niet.
Trailschoenen zijn er net als asfaltschoenen in allerlei soorten en maten. Ze kenmerken zich echter allemaal aan twee dingen. Ze zijn wat steviger en ze hebben profiel. Daarmee kunnen ze de barre omstandigheden van het trailen doorstaan en lig je niet gelijk op je spreekwoordelijke muil als je op een hoop natte bladeren of een met mos bedekte boomwortel stapt. Afhankelijk van je voorkeursterrein zal je dan ook schoenen met meer of minder profiel, lees grip, gebruiken. Overigens zullen schoenen je niet behoeden voor die uitstekende tak, die rottige steen of die ongeziene boomwortel als je er achter blijft haken, maar dat terzijde.
Een ander ding om rekening mee te houden met schoenen is dat je over het algemeen bij trailen langere ‘time on feet’ zal hebben. Zeg dat je vier uur doet over een marathon op asfalt, dan kan je op een trail daar al gauw zomaar vijf uur of langer over doen. Alles afhankelijk van het terrein natuurlijk, denk dan aan hoogtemeters en/of obstakels, maar daarover op een ander moment meer. Waarom zeg ik dit? Hoe langer aan het lopen, hoe groter de kans op blaren, je voeten die op gaan zetten of andere druk- en schuurplekjes. Een randje van een zool of een grassprietje dat in je schoen ‘aanwezig’ is als je begint wordt na 40 km een kartelmes dat genadeloos in de sappige weke delen van je voet gaat snijden. Laat staan als je een paar niet ontwijkbare plassen tegengekomen bent waardoor je voeten de ideale kweekplek voor oesterzwammen geworden zijn.
Nou wil je gaan beginnen met trailen. Die berm, dat bospad en dat strand heb je een beetje uitgeprobeerd en vind je wel grappig, dus je bent klaar voor het échte werk. Maar je weet nog steeds niet of je dit nou wel leuk gaat vinden en dan ook nog leuk blijft vinden. Trailschoenen zijn net zo duur, zo niet duurder, als asfaltschoenen. Gelukkig is er een oplossing. Toen ik mijn eerste trails ging lopen kocht ik een paar hybride schoenen. Stevig en met grip genoeg om door de modder te kunnen banjeren, maar niet zo kwetsbaar dat als ik er tien kilometer mee op het asfalt liep, ik ze gelijk weg kon gooien wegens slijtage van het profiel. Pas toen ik zeker wist dat ik veel vaker zou gaan trailen, en ook nog langere afstanden, ruilde ik ze in voor een paar échte trailschoenen.
Een paar tips. Je voeten moeten kunnen opzetten in je schoen dus zorg dat ze niet te strak zitten. Je kan de bijgeleverde veters gebruiken, Frank zweert bij Locklaces, een soort van elastieke veters die je in principe niet hoeft te verstellen en waar je zo in je schoenen kan stappen. Of uit als je met je koude klamme handjes de met aarde dicht besmeerde veters niet meer open krijgt. Handig als je na 60 kn schoenen moet wisselen. Trailschoenen hoeven namelijk niet heel strak te zitten als ze maar voldoende stabiliteit bieden. Eigenlijk is dat niet heel veel anders dan asfaltschoenen. Als je je ‘oude’ schoenen wegdoet en je een paar nieuwe van hetzelfde merk koopt, bewaar dan de inlegzolen. Zeker als je ooit langere afstanden gaat lopen waar je halverwege gebruik kan maken van dropbags komen die zeer van pas. Je schoenen zullen vast en zeker nat worden en niet snel drogen, maar droge sokken met droge zooltjes maakt een wereld van verschil.
Als laatste is het type en merk schoen net als bij asfalt heel erg persoonlijk. En maak je vooral niet druk om de kleur. Trail schoenen hebben twee fases qua kleur. Sprankelende flitsende kleurtjes als je ze koopt en grijs als je ze één keer aan gehad hebt. Na twee kilometer zie je de kleur namelijk toch niet meer terug onder de laag viezigheid en na afloop komt die kleur ook niet meer in zijn volle glorie terug, hoe goed je ook boent. Wat wel handig is, is om voor een paar euro bij de Blokker een borstel te kopen waar je de opgedroogde viezigheid van je schoenen kan borstelen voordat je aan een nieuw avontuur begint. Scheelt stofzuigen in de auto. Neem dan ook een plastic tasje mee voor na afloop.
Hoeveel kilometer je op je schoenen kan lopen is afhankelijk van de omstandigheden waar je ze aan blootgesteld hebt. Ik zie mensen met scheuren in het bovenwerk lopen, mensen die hun schoenen bij elkaar houden met duct tape, mensen met schoenen uit de vorige eeuw en zoals eerder gezegd lopen de Tarahumara op slippers. Net als bij asfalt is het een kwestie van wat je prettig lopen vindt. Merk je dat je schoenen niet meer zo goed meegeven, begin je last van tocht bij je tenen te krijgen of kan je zo langzamerhand van de heuvel af skiën op je schoenen, dan is het misschien tijd om eens aan een paar nieuwe te denken. Of twee, want zelfs meer dan bij asfalt kan het geen kwaad om minimaal twee paar te hebben. Soms duurt het wat langer voordat je schoenen die modderplas te boven zijn en je ze weer droog aan kan trekken. Nogmaals, alles afhankelijk van hoe vaak, hoe ver en in wat voor omstandigheden je gaat trailen, en zeker ook afhankelijk van je portemonnee.
Nog even iets over trailen en natte voeten. Welke schoen je ook draagt, bij trailen is het gebruikelijk dat je vroeg of laat een keer te maken krijgt met natte voeten. Op een route van 20 tot 30 km is dat nog wel te doen en zullen je voeten daar weinig last van hebben. Maar zodra de afstanden écht lang worden, wordt dat nog wel een uitdaging. Ik ga er ter zijner tijd apart een hoofdstuk aan wijden maar voor nu is het wel goed om even die illusie weg te nemen. Je voeten worden nat en er is geen schoen die dat gaat voorkomen dus wen er maar vast aan.
Goed, je hebt je eerste trailschoenen gekocht dus nu ben je er klaar voor. Al die andere zooi komt later wel want natuurlijk is het ook bij trailen niet zo dat je alleen een paar schoenen nodig hebt. Maar het begin is er en voor laten we zeggen 20 km is een paar goede schoenen voor nu wel even genoeg. Dus wie de trailschoen past trekke hem aan.
Cu @ the trails!